با ٣٠٠ روز آفتابی در کمربند انرژی خورشید قرار داریم، این مزیت زمینه را برای ساخت نیروگاه ھای خورشیدی و تولید برق بدون ھیچ گونه آلودگی ھوا فراھم می کند و در برنامه پنجم توسعه نیز پیش بینی شده است که تا ٣ درصد از برق مصرفی کشور از تولید انرژی نو تامین شود و اتحادیه اروپا ھم برنامه ریزی کرده تا ١٢ درصد انرژی الکتریکی مورد نیاز خود را از طریق انرژی ھای جدید تامین کند و این گونه به نظر می رسد که دنیای صنعتی نگاه ویژه ای به منابع تجدیدپذیر به ویژه انرژی « خورشیدی » دارد.
به گزارش انرژی ھاب و به نقل از خراسان، اکنون این سوال مطرح است برای رسیدن به تامین ٣ درصد برق مصرفی کشور از نیروگاه ھای خورشیدی و بادی تا چه اندازه موفق بوده ایم؟ ورود بخش خصوصی به تولید انرژی تا چه اندازه می تواند در تحقق این ھدف موثر باشد؟ عملکرد شرکت ھای خصوصی در احداث نیروگاه ھای خورشیدی و بادی چگونه است؟
آغاز بی نیازی به شبکه سراسری برق مدیر فنی یک شرکت تولید پنل ھای خورشیدی به خبرنگار خراسان می گوید: با اجرای طرح ھدفمندی یارانه ھا نصب پنل ھای خورشیدی برای تولید برق و انرژی گرمایشی کاملًا توجیه اقتصادی دارد و حتی می توان برق مازاد را به شبکه سراسری برق شھری فروخت. وی ھمچنین می افزاید: با توجه به میزان تابش ھای خورشیدی در سال ( ٣٠٠ روز آفتابی) نصب پنل ھای خورشیدی در سراسر کشور امکان پذیر است و ھزینه نصب پکیج تولید انرژی الکتریکی از نور خورشید در درازمدت برگشت داده خواھد شد. وی از حمایت ھای وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره راه اندازی و نصب پنل ھای خورشیدی در مناطق صنعتی و شھرک ھای صنعتی نیز خبر می دھد و می افزاید: تسھیلاتی ھم به صورت اعتبار ارزی و ریالی به متقاضیان پرداخت می شود تا واحدھای صنعتی در تولید برق (انرژی الکتریسیته) خودکفا و از فشار شبکه سراسری کاسته شود.
وی حمایت ھای لجستیکی دولت را به بخش خصوصی مھم می داند و می گوید: این صنعت در ابتدای راه است و خشی از تجھیزات آن باید از خارج از کشور وارد شود لذا دولت باید به کمک بخش خصوصی بیاید و از یک سو موانع اداری لجستیکی را برطرف کند و از سوی دیگر با خرید برق از تولیدکننده (نیروگاه ھای خورشیدی بخش خصوصی) به وسعه این صنعت که به سرعت در حال گسترش است، کمک کند. در واقع بخش خصوصی ھم تخصص و ھم انگیزه ھای لازم را برای تولید انرژی ھای نو در کشور دارد اما ادامه کار نیاز به حمایت ھای لجستیکی دولت دارد.
مجری طرح اجرای پنل ھای خورشیدی شبکه نور رسانی اتوبان u1605 مشھد- باغچه ھم به خبرنگار خراسان می گوید: را نصب پنل ھای تولید برق در خارج از شبکه سراسری از فشار شبکه ھا کاسته خواھد شد و ضمن این که در ھزینه های انتقال برق صرفه جویی شده است برای مصرف کننده ھم کاملًا توجیه دارد که برق مورد نیاز را از این پنل ھا تھیه کند. معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی ھم به خبر آنلاین گفته است: از این پس دیگر کسی به وزارت نیرو و دولت نیازی ندارد و کافی است با پرداخت ھزینه و نصب یک پنل خورشیدی روی پشت بام به طور مستقل برق تولید کند ضمن آن که این امکان ھم فراھم است تا دارنده پنل با فروش مازاد برق خود به دولت کسب درآمد داشته باشد. وی افزود: این طرح باید با حمایت و ھمکاری برخی از دستگاه ھا مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت پی گیری شود تا مشترکان بتوانند با استفاده از تسھیلات، چنین پنل ھایی را در پشت بام خود نصب کنند. انرژی بادی تبدیل انرژی باد به نوع دیگری از انرژی مانند انرژی الکتریکی (برق) و انرژی مکانیکی (آسیاب ھای Wind Power توان بادی یا بادی یا پمپ ھای بادی) است.
در ۵ سال گذشته رشد متوسط سالیانه در تولید توان بادی در دنیا 27.6 درصد بوده و انتظار است سھم باد در تولید انرژی
الکتریکی دنیا تا سال ٢٠١٨ به ٨ درصد برسد. از جمله دلایل تمامی کشورھا برای افزایش تولید برق بادی، مزایای بسیار زیاد این روش تولید انرژی الکتریکی است چرا که انرژی بادی فراوان، تجدیدپذیر و پاک است و در ھمه جای دنیا وجود دارد. ھمچنین در مقایسه با انرژی سوخت ھای فسیلی میزان کم تری گاز گلخانه ای منتشر می شود. مدیر عامل تنھا شرکت نصب و تجھیز نیروگاه ھای بادی ایران توسعه نیروگاه ھای تجدیدپذیر و تولید برق را منوط به اصلاح قیمت خرید برق می داند و می گوید: سرمایه گذاری بخش خصوصی و توسعه انرژی ھای نو در کشور نیازمند اصلاح قیمت برق است.
وی در ادامه می افزاید: برنامه ریزان و سیاست گذاران کشور از ١۵ سال قبل با جدیت وارد این عرصه شده اند و به عبارتی، با وجود این که این انرژی مورد نیاز است اما ھنوز اراده ای قوی برای تحقق این خواسته مشاھده نمی شود.
این کارشناس برق با اشاره به برنامه ریزی دولت یازدھم برای تولید ۵٠٠ مگاوات نیروگاه بادی در سال ١٣٩٢ می گوید: با
سابقه ١٣ ساله در این صنعت ھم اکنون بیش از ٩۵ مگاوات ظرفیت نصب شده انرژی برق بادی در کشور وجود دارد.
نگرش ویژه جھان به انرژی ھای پاک امروزه افزایش مصرف انرژی در جوامع مدرن صنعتی علاوه بر خطر اتمام سریع منابع فسیلی، جھان را با تغییرات برگشت ناپذیر و تھدیدآمیز زیست محیطی مواجه کرده است به ھمین دلیل برنامه ھا و سیاست ھای بین المللی برای توسعه پایدار جھانی، توجه ویژه ای به منابع تجدیدپذیر انرژی دارد.
به عنوان مثال اتحادیه اروپا ھدف گذاری تولید ١٢ درصد انرژی الکتریکی مورد نیاز را از طریق انرژی ھای نو در برنامه ھای تولید متعاقب سیاست گذاری ھای معاونت امور انرژی « سازمان انرژی ھای نو ایران » انرژی خود تعریف کرده است. در کشور ما نیز وزارت نیرو از سال ١٣٧۴ عھده دار پرداختن به این مھم به منظور دست یابی به اطلاعات و فناوری ھای روز دنیا برای استفاده از منابع انرژی ھای تجدیدپذیر، ظرفیت سنجی و اجرای طرح ھای متعدد خورشیدی، باد و زمین گرمایی و ھمچنین ھیدروژن و زیست توده را در دستورکار خود قرار داده است.
زیرساخت ھا اکنون این سوال مطرح است که حوزه ھای کاربردی انرژی ھای نو چیست؟ و از توان طبیعی ایران تا چه حد می توان بھره برداری کرد؟
مھندس نصیری کارشناس مسئول و مدیر دفتر زیست توده سازمان انرژی ھای نو ایران در این باره به خراسان می گوید: در ایران می توان از انرژی باد، انرژی نور خورشید و انرژی گرمایشی زمین به گونه ای بھره برداری کرد که بخش عمده ای از نیاز انرژی کشور را تامین کند. وی می افزاید: به عنوان مثال استان خراسان رضوی به دلیل برخورداری از عرصه ھای وسیع تابش نور خورشید و عرصه ھای بادخیز می تواند به عنوان مرکز آزمایشی بھره برداری از انرژی ھای نو در کشور مطرح شود. ھمچنین روند رو به رشد نصب توربین ھای بادی در سراسر کشور نیز نشان می دھد که ایران ظرفیت ممتازی برای بھره برداری از نیروگاه ھای بادی دارد. میرھادی مدیر دفتر برق و انرژی روستایی با بیان این مطلب که ایران در منطقه پرتابش خورشید قرار دارد، نیز به خبرنگار خراسان دارد به ھمین دلیل در ١٠ سال اخیر « فتوولتائیک »» می گوید: عرصه جغرافیایی ایران توان بالقوه فراوانی برای استفاده از درخواست برای نصب نیروگاه ھای خورشیدی u1633 1١ برابر شده است. این کارشناس می افزاید: ویژگی ھای انرژی ھای نو بدون صدا، ایمنی بالا، نگھداری آسان، طراحی و اجرای سریع و حمایت ھای دولتی است به طوری که دولت رسما اعلام کرده است که برق تولید شده از سازه ھای نوین تولید انرژی را گران تر از سازه ھای سنتی(نیروگاه ھای حرارتی و برق آبی) خریداری می کند. میرھادی می افزاید: دولت با درک اھمیت تولید انرژی از منابع تجدیدشونده طبیعی سرمایه گذاری ھا را به سوی توسعه این نیروگاه ھا سوق داده است زیرا توجیه اقتصادی بسیار بالایی در مقایسه با سایر منابع تولید انرژی دارد.
لزوم پیوستن به تفاھم نامه ھای بین المللی طبق برنامه ریزی ھای برنامه پنجم توسعه کشور قرار است تا ٣ درصد از برق کشور از طریق توسعه و بھره برداری از انرژی ھای نو تامین شود
این خبری است که افسانه جیلانی کارشناس انرژی ھای نو به باشگاه خبرنگاران جوان اعلام کرد و افزود: برای بھره برداری مطلوب از انرژی ھای نو باید در ھر جای کشور متناسب با توان آن بخش در زمینه انرژی بادی، خورشید و زمین گرمایی سرمایه گذاری شود. وی تصریح کرد: سرمایه گذاری در زمینه تولید صفحات فتو ولتائیک در کشور می تواند تحول مھمی در زمینه بھره برداری از انرژی خورشیدی فراھم آورد. در مقابل محمدرضا ورسایی مدرس برق و کنترل دانشگاه آزاد اصفھان نظر انتقادی به برنامه ھای توسعه انرژی ھای نو دارد و می گوید: باید واقع بین باشیم و این را بپذیریم که با شعار و سمینار و گردھمایی و مقاله نمی توان به توسعه و تولید انرژی از منابع تجدیدشونده امیدوار بود.
ورسایی توضیح می دھد: به دلیل نوپا بودن صنایع فنی و تولید تاسیسات فنی انرژی ھای نو، تولید این گونه انرژی یک صنعت وابسته به خارج است بنابراین ھزینه تولید برق در این صنایع گران تمام می شود علاوه بر این نگاه به احداث نیروگاه ھای بادی، مخازن تولید بیوگاز و نیروگاه ھای گرانشی و زمین گرمایی حتی در نظر کارشناسان به عنوان یک طرح تحقیقاتی است و برای ورود به مرحله اجرایی باید قدم ھای اجرایی بلندتری برداشته شود. این کارشناس تصریح می کند: ھم اکنون در جھان انجمن بین المللی انرژی خورشیدی وجود دارد، علاوه بر آن انجمن بین نیز در جھان فعال است و جامعه WWEA المللی زمین گرمایی نیز در حال فعالیت است، انجمن جھانی انرژی باد موسوم به علمی ایران باید با پذیرش عضویت این انجمن ھا به سرعت دانش خود را به روز کند تا در عرصه تولید برق از انرژی ھای نو حرفی برای گفتن داشته باشیم و ھمانند برخی از کشورھای u1662 پیشرفته و حتی کشورھای ھمسایه نظیر ترکیه بتوانیم انرژی برق حاصل از انرژی ھای نو را وارد شبکه سراسری کنیم. ورسایی تاکید کرد: گام ھای بزرگی برای شناسایی عرصه ھای جدید انرژی ھای نو نظیر سطوح شیب دار طبیعی و انرژی برداشته شده و به اعتقاد من ایران در اولین گام ھای ورود به این « حرارت فوق جوی » گرمایی درون زمین و حتی استفاده از عرصه ھاست زیرا بسیاری از عرصه ھای نوین در ایران ھنوز شناخته شده نیست و فقط انرژی خورشیدی و انرژی باد مورد توجه قرار گرفته است بنابراین افق گسترده ای برای کار و فعالیت در این زمینه ھا پیش روی کارشناسان وجود دارد و کارشناسان باید با جدیت بیشتری وارد این عرصه ھا شوند.
در مقابل مدیر یک شرکت تولیدکننده تجھیزات نیروگاه خورشیدی گران تمام شدن تولید انرژی خورشیدی را عاملی
محدودکننده دانست و به خراسان گفت: به ازای ھر کیلو وات برق تولیدی تجھیزاتی به ارزش ١۵٨٠٠ دلار نیاز است و کاملًا
معلوم است که سرمایه گذاری این چنینی باید از سوی دولت حمایت شود تا بخش خصوصی وارد فاز تولید ولتا الکتریک شود و مھم تر از آن، شرکت ھای خصوصی باید برای محصول تولیدی خود بازار مصرف (مشترک انشعاب برق) داشته باشند که این مورد را نیز دولت باید کارسازی کند. وی افزود: به دلیل این که قیمت انرژی در ایران انحصاری است و رقابتی میان بخش خصوصی وجود ندارد لذا تولیدکنندگان(برق) اغلب ناچارند محصول خود را به زیر قیمت تمام شده به مشترکان عرضه کنند که این موضوع توجیه اقتصادی برای تولیدکننده ندارد.
این کارشناس انرژی افزود: فاصله زیاد قیمت تمام شده و قیمت عرضه (فروش) موجب شده تولید فتوالکتریک تنھا با
حمایت ھای دولتی توجیه داشته باشد در نتیجه پیشنھاد می کنم برای توسعه نیروگاه ھای خورشیدی و تشویق سرمایه
گذاران در این حوزه، دولت قیمت برق تولیدی (نیروگاه ھای خصوصی خورشیدی) را با حاشیه سود مطمئن اعلام کند (بر
اساس قانون سال ١٣٨٧ ) و تضمین خرید آن را نیز به تولیدکننده بدھد تا نیروگاه ھای بیش تری در کشور احداث شود و پس از زیاد شدن نیروگاه ھا قیمت تمام شده محصول (برق) خود به خود متعادل خواھد شد.
به ھر حال وجود عرصه ھای متعدد بادخیز و ٣٠٠ روز آفتابی در سال و تشکیل سازمان انرژی ھای نو در ایران و ورود بخش
خصوصی به تولید انرژی الکتریکی از منابع تجدیدشونده، زمینه مناسبی برای بھره برداری از انرژی ھای تجدیدشونده در کشور فراھم کرده است و بھره برداری صحیح و اصولی از این منابع انرژی و جبران غفلت چندین ساله، نیاز به برنامه ریزی و اجرای قانون خرید برق از نیروگاه های تجدیدپذیر دارد.